Terheijden – Zeventien tegels gemaakt van delen van het oude altaar, die de ijkpunten uit de 600-jarige geschiedenis van de Antonius Abtkerk weergeven. Dat is de historische tijdlijn die vrijdag 26 april bij Antonius Abtkerk werd geopend door wethouder Tim Simons en vrijwilliger Leo Vermeulen.

Door Marie-José Mol

Weet u wanneer de kerktoren is gebouwd? En wanneer het kerkschip en de zijbeuken zijn gebouwd? Weet u dat de kerk protestants is geweest? Of dat de kerk heeft gefungeerd als paardenstal? Tientallen belangstellenden waren naar de opening van de historische tijdlijn gekomen. Enigszins overweldigd door het aantal aanwezigen heette Petra Kimmel van Stichting Behoud de Antonius Abt Terheijden, iedereen van harte welkom. Daarna nam wethouder Tim Simons het woord. “Terheijden is erin geslaagd om van de Antonius Abt een centrum voor het dorp te maken, niet alleen voor gelovigen maar ook voor niet-gelovigen. De afgelopen jaren is er veel energie gestoken om mensen naar binnen te halen, in zaal de Abt. Deze historische tijdlijn kunnen mensen juist buiten ervaren. Het is mooi om te zien hoe ruim 600 jaar geschiedenis via deze tegels in ijkpunten is weergegeven.” Na deze warme woorden, brak het moment suprême aan. Samen met Leo Vermeulen, de initiatiefnemer van de historische tijdlijn, haalde wethouder Tim Simons een glas-in-lood prent van het naambord van de historische tijdlijn. Daarmee was de opening van de historische tijdlijn een feit.

Doel stichting

Stichting Behoud de Antonius Abt Terheijden heeft niet alleen als doel geld in te zamelen om het gebouw te behouden, maar wil het gebouw ook terugzetten in de gemeenschap om de saamhorigheid onder de inwoners te bevorderen en het gebouw als multifunctionele ruimte op de kaart te zetten, met respect voor de (oorspronkelijke) functie als kerk. Om dit doel te realiseren werkt de stichting nauw samen met het Parochiebestuur van de Vijf Heiligen Parochie.

Herbestemming altaar

Door het plaatsen van een speciale afscheidingswand werd het gebouw in 2018 in twee gedeelten gesplitst. Een kleine kerkruimte waar nog diensten worden gehouden en een zaal, zaal de Abt, waar activiteiten en exposities worden georganiseerd. Bij de plaatsing van de afscheidingwand moest het altaar van de Bredase beeldhouwer Jan Vaes worden verwijderd. Dit altaar werd in maart 1958 ingewijd en stond midden in de kerk. Vanaf dat moment stond de priester tijdens de viering met zijn gezicht naar de mensen gekeerd in plaats van met het gezicht naar het oosten gericht en met de rug naar de mensen. Vanwege de belangrijke historische waarde van het altaar zochten de vrijwilligers van de stichting naar een manier om het oude altaar te kunnen hergebruiken. Het sierelement dat verwijst naar de wonderbare broodvermenigvuldiging uit het evangelie, is samen met één hardstenen blok al teruggeplaatst in de kleine kerk. De vraag was dan ook: Hoe kunnen we de overige altaardelen hergebruiken?

Idee historische tijdlijn

Al snel kwam Leo Vermeulen, vrijwilliger van de Werkgroep Onderhoud Kerk (WOK), met het idee om een historische tijdlijn van de geschiedenis van de Antonius Abtkerk te maken. Hij zocht de ijkpunten uit 600 jaar geschiedenis uit. Van de traptreden van het altaar zijn vervolgens zeventien rechthoekige tegels van verschillende grootte gemaakt. Op elke tegel is een beeldbepalende gebeurtenis met jaartal gegraveerd. De afstand tussen de tegels komt overeen met de tijdspanne tussen de historische gebeurtenissen. “Ook dat heeft Leo Vermeulen uitgemeten. Hij verdient dan ook alle eer,” aldus Petra Kimmel. De tegels liggen bij de ingang van de Antonius Abt. De eerste tegel ligt tegenover café de Harmonie. “Met deze tegels worden de verhalen van de geschiedenis van de Antonius Abt verteld aan zowel de huidige generatie als aan volgende generaties. Ook wandelaars, fietsers, toeristen of toevallige passanten kunnen zo de geschiedenis van het gebouw leren kennen. Tot nu toe werden allerlei activiteiten georganiseerd om bezoekers het gebouw in te krijgen. Met de tegels, net als de bekende struikelsteentjes, kunnen mensen het gebouw ook leren kennen buiten de openingstijden.”

De realisatie van de historische tijdlijn is mede mogelijk gemaakt dankzij subsidies van Het Cultuurfonds, De Mastboom-Brosens Stichting en de Gemeente Drimmelen, een gift van het Wit-Gele Kruis, Rabo Clubsupport en sponsoring van Breda Bouw, aannemingsbedrijf Graaumans en Steenhouwerij Van Peer.

Bent u ook nieuwsgierig naar de geschiedenis van de H. Antonius Abt? Loop dan eens langs de historische tijdlijn.