Wanneer statushouders van een azc naar een eigen woning verhuizen, komt er veel op ze af. Ze spreken vaak de taal nog niet goed en weten de weg niet in hun nieuwe gemeente. Vrijwilligers van VluchtelingenWerk geven ondersteuning in deze roerige periode. Annie Van Zwol is een van hen.

Ze vierde onlangs haar 25-jarig jubileum; al sinds 1998 is Annie van Zwol actief voor VluchtelingenWerk Nederland. De laatste jaren helpt ze bij het regelen van alles wat nodig is als een statushouder verhuist van een opvanglocatie naar een eigen woning: het contract tekenen bij de woningbouw, inschrijven bij de gemeente, een uitkering aanvragen, verzekeringen regelen, kinderen inschrijven op een school, aanmelden bij een huisarts, een tandarts.

Een nieuwe wereld

Annie was binnenvaartschipper, samen met haar man. Ze reisden veel. “Ik ben altijd al erg geïnteresseerd geweest in andere culturen,” vertelt ze. “Vooral in het Midden-Oosten. Maar we zijn overal ter wereld geweest: Zuid-Amerika, India, China.”

Als vrijwilliger bij VluchtelingenWerk heeft ze de afgelopen 25 jaar enorm veel geleerd. “Je krijgt een inkijkje in hoe de gemeente werkt, maar leert ook zoveel over verschillende soorten mensen en hoe je met al die verschillen kunt omgaan. Voor mij gaat het om inleven in de ander, in hun doen en laten, en aansluiten bij hoe die persoon in het leven staat. Als het ramadan is en zij vasten, hoef ik ook geen koffie, ook al bieden ze het wel altijd aan.”

Vertrouwen winnen

Als maatschappelijk begeleider regel je niet alleen praktische zaken, je helpt nieuwkomers ook sociaal op weg in hun buurt, zodat ze aansluiting vinden bij hun buren, de weg weten te vinden naar een buurtcentrum of bibliotheek.

Annie probeert mensen in kleine stapjes te laten aarden in de Nederlandse samenleving. “Je wil ze helpen om een zelfstandig leven te kunnen leiden hier. Iemand die nog slecht de taal sprak, vroeg of ik de woningbouw kon bellen voor hem, er was iets met zijn dak. Ik wees hem op het kantoor van de woningbouw in het dorp, daar kan hij makkelijker aangeven wat het probleem is dan via de telefoon.” Bij een gezin probeert ze ook altijd de vrouw aan te spreken en te betrekken. “Die zijn niet altijd even zichtbaar. Dan vraag ik of ze wil helpen om de post in een ordner te doen bijvoorbeeld. Zo geef je meteen een signaal mee over dat mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn hier.”

Het werk geeft haar veel voldoening. “Je merkt hoe belangrijk je bent voor mensen. Als je iemand hebt geholpen en je wordt een paar jaar later uitgenodigd voor de naturalisatie, dat is zo mooi. Ik ben zelfs eens getuige geweest op iemands bruiloft. ‘Jij hebt ons toen zo goed geholpen,’ zeiden ze. Je bouwt echt een vertrouwensband op. Ik ging eens bij iemand langs in het ziekenhuis. De verpleegkundige zei later: ‘Het ging zoveel soepeler toen u erbij was. Ik zag dat ze naar u luisterde, dat ze u vertrouwt.’ Dat soort momenten springen eruit. Dat je merkt dat je echt een verschil kunt maken.”

Vrijwilliger worden bij VluchtelingenWerk Nederland

Op de nieuwe locatie in Made, in de Bernarduskerk, is op dit moment plek voor nieuwe maatschappelijk begeleiders. Je kunt al vanaf 2 uur per week nieuwkomers ondersteunen bij het maken van een nieuwe start. Wil je meer weten over vrijwilligerswerk bij VluchtelingenWerk? Ga dan naar www.vluchtelingenwerk.nl/vrijwilligers voor meer informatie. Je kunt je daar ook meteen aanmelden.